Cây sơ ri không chỉ là loại cây ăn quả quen thuộc ở nhiều vùng quê Việt Nam mà còn được ưa chuộng trồng trong sân vườn vì dễ chăm sóc, ra trái quanh năm và có giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách để cây sơ ri cho trái sai và ngọt. Muốn đạt được năng suất và chất lượng quả tốt, người trồng cần lưu ý nhiều yếu tố từ khâu giống, đất trồng, đến cách chăm sóc và bón phân hợp lý. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ cách chăm sóc cây sơ ri hiệu quả nhất.
1. Chọn giống sơ ri chất lượng
Giống cây là yếu tố đầu tiên ảnh hưởng đến khả năng ra trái và chất lượng quả. Nên chọn giống sơ ri ghép hoặc chiết cành từ cây mẹ khỏe mạnh, cho quả lớn, mọng và vị ngọt thanh. Cây giống cần có bộ rễ phát triển, không sâu bệnh, thân mập khỏe và đã được thuần dưỡng từ 3 tháng tuổi trở lên.
2. Trồng cây ở nơi có đủ ánh nắng
Cây sơ ri rất ưa sáng. Nếu trồng ở nơi thiếu nắng, cây sẽ phát triển yếu, ít ra hoa, hoặc ra hoa nhưng không đậu trái. Vì vậy, bạn nên trồng cây ở nơi có ánh nắng trực tiếp ít nhất 6-8 giờ mỗi ngày. Đối với những cây trồng trong chậu, nên thường xuyên xoay chậu hoặc di chuyển ra khu vực thoáng, nhiều sáng.
3. Đất trồng tơi xốp, thoát nước tốt
Cây sơ ri phát triển tốt nhất ở đất thịt pha cát, giàu hữu cơ và thoát nước tốt. Tránh trồng ở vùng đất sét nặng, dễ bị ngập úng. Khi trồng, bạn nên trộn đất với phân chuồng hoai mục, tro trấu hoặc xơ dừa để tăng độ tơi xốp, tạo điều kiện cho rễ cây phát triển mạnh.
4. Bón phân hợp lý theo từng giai đoạn
Để cây cho trái sai và ngọt, việc bón phân phải đúng loại, đúng thời điểm:
- Giai đoạn phát triển tán: Bón phân hữu cơ, phân NPK 16-16-8 để cây phát triển lá và cành khỏe mạnh.
- Giai đoạn ra hoa, kết trái: Sử dụng phân có hàm lượng kali cao (như NPK 6-30-30 hoặc 15-5-20), giúp tăng tỷ lệ đậu trái và chất lượng quả ngọt hơn.
- Sau thu hoạch: Bón phân hữu cơ kết hợp phân vi sinh để phục hồi sức cây.
Lưu ý: Không nên bón quá nhiều đạm (đặc biệt là urê) vì sẽ làm cây phát triển lá nhiều mà ít ra hoa.
5. Cắt tỉa hợp lý để cây thông thoáng
Cây sơ ri có tán rậm nên cần được cắt tỉa định kỳ sau mỗi đợt thu hoạch. Việc tỉa cành sẽ giúp cây thông thoáng, hạn chế sâu bệnh, đồng thời kích thích ra cành non - nơi thường ra hoa và đậu trái nhiều. Nên cắt bỏ các cành khô, cành mọc rối vào trong, hoặc các chồi yếu.
6. Tưới nước điều độ, tránh tưới quá nhiều
Cây sơ ri không chịu được ngập úng, nhưng cũng cần nước đủ để nuôi hoa và trái. Vào mùa khô, nên tưới 2 lần/tuần nếu trồng ngoài đất, và 3-4 lần/tuần nếu trồng trong chậu. Vào mùa mưa, cần kiểm tra độ ẩm đất thường xuyên và giảm tưới để tránh úng rễ. Nếu đất giữ nước kém, nên đào rãnh hoặc bồi gốc cao để hạn chế ngập.
7. Phòng và trị sâu bệnh kịp thời
Sơ ri có thể bị sâu đục trái, ruồi vàng hoặc nấm gây đốm lá. Bạn nên thường xuyên kiểm tra vườn cây để phát hiện sớm và xử lý kịp thời. Có thể sử dụng thuốc sinh học hoặc bẫy ruồi vàng để hạn chế sâu bệnh gây hại, giúp cây khỏe mạnh và quả ít bị hư, giữ được độ ngọt tự nhiên.
8. Kích thích ra hoa và tăng đậu trái
Vào đầu mùa khô, bạn có thể tạo khô hạn giả bằng cách ngưng tưới 7-10 ngày rồi tưới đẫm lại. Đây là cách kích thích cây sơ ri phân hóa mầm hoa mạnh. Ngoài ra, có thể sử dụng thêm phân bón lá vi lượng chứa Bo, Kẽm, Canxi,… để tăng tỷ lệ đậu trái và chất lượng quả.
